Lidioom is een rubriek van Wim Kuipers voor Veldeke. De naam is een samentrekking van Limburgs en idioom. Een rubriek over het aparte van de (geschreven) Limburgse taal. Het eigene van de Limburgse taal zit in een manier van woorden maken die het Nederlands niet heeft; denk aan woorden zoals drinkes , roukes en ’t befaamde doefes: duivenkot. Naast die eigenheid en opmerkelijke of prachtige woorden en uitdrukkingen zijn verder nog belangrijk: het gebruik van (die) woorden en de verschillen tussen woorden die sterk op elkaar lijken.

Eerste serie van 15 afleveringen

Afleveringen van Lidioom verschijnen wekelijks op donderdag op deze website en via Facebook en Twitter. De eerste serie van 15 afleveringen liep van september t/m december 2018. Daarin werd nader ingegaan op de betekenis en de doelstelling van Lidioom: het eigene van de Limburgse taal in vergelijking met het Algemeen Nederlands te laten zien. Bijzondere woorden en bijzondere woordconstructies komen daarbij aan de orde. Al deze afleveringen kunt u hier nog eens inzien.

Tweede serie van de rubriek Lidioom

De tweede serie van Lidioom is gestart op 17 januari 2019. In de tweede serie van de rubriek Lidioom komen weer tal van onderwerpen aan de orde die te maken hebben met de eigenheid van de Limburgse taal. Zo gaat het over de typisch Limburgse uitgang -sig van bijvoeglijke naamwoorden. Ook komen diverse benaming voor van groenten als spruitjes (kokhalsbolletjes) en gaan verschillende afleveringen over het verschil tussen plekken en plakken. Waarbij ook het typisch Limburgse gebruik van een woord als vlek gememoreerd wordt. U kunt al deze afleveringen hier nog eens teruglezen.

Derde serie van de rubriek Lidioom

In de derde serie van 15 afleveringen, die op onze website verscheen tussen mei en september 2019, komen zulke verschillende onderwerpen aan bod als de Limburgse namen voor vlinders, libellen en zweefvliegen, nieuwe groenten die nog niet bestaan, een Limburgse naam voor een schouderklopje (sjappeuke), het OLS en het kavelen, voertuigen (gevaers) en hun rijbewijs, en Eskimo’s en tulpen. U kunt elke aflevering van deze serie hier nog eens nalezen.

Vierde serie van de rubriek Lidioom

De vierde serie van de rubriek Lidioom is op onze website gepubliceerd tussen september en december 2019 en behandelt als gebruikelijk weer een grote variatie aan thema’s en onderwerpen. Zo komen de Limburgse benamingen voor insecten, waaronder zweefvliegen, aan bod maar ook de Limburgse naam voor schrikdraad (sjtoekdraod), dat prikke in het Limburgs niet prikken betekent en dat uitglijden sjievele is en zelfs swaffelen komt aan de beurt. En tot slot de urgente vraag of je moet spreken van De of van HET Vrijthof in Maastricht. U kunt elke aflevering van deze serie hier nog eens nalezen.

Vijfde serie van de rubriek Lidioom

De vijfde serie van Lidioom liep van december 2019 tot en met april 2020 en maakt duidelijk dat het Limburgse woord wie van alles betekent behalve wie. En dat het Limburgs voor het Nederlandse juist diverse woorden heeft die allemaal net iets anders betekenen. Zo kan voor het Nederlandse woord eens in het Limburgs onder meer eins en ins gebruikt worden al betekenen ze net even iets anders. Maar ook dat het Limburgs geen geschikt woord voor ontbijt heeft. En nog veel meer interessants. U kunt dat allemaal hier nog eens bekijken.

Zesde en laatste serie van de rubriek Lidioom

• Lidioom 76 (9 april 2020): Timmers op zolder
• Lidioom 77 (16 april 2020): Bim en Bam sjpikkeleiere
• Lidioom 78 (23 april 2020): Huilbezem van plastic 
• Lidioom 79 (30 april 2020): Het van jou
• Lidioom 80 (7 mei 2020): Het van jou (2)
• Lidioom 81 (13 mei 2020): Hun zeggen haube
• Lidioom 82 (20 mei 2020): De teun van ’t Tintin
• Lidioom 83 (27 mei 2020) Wi-j en oom BOA
• Lidioom 84 (4 juni 2020): Plezier met Oos Taal
• Lidioom 85 (11 juni 2020): Sappig woordgewas
• Lidioom 86 (18 juni 2020): Zijweg met nachtegalen 
• Lidioom 87 (8 juli 2020): Trien trouwt niet met Tof
• Lidioom 88 (16 juli 2020): Stoeien met dame Daome
• Lidioom 89 (23 juli 2020): Aliksen loot Bolmikolke
• Lidioom 90 (30 juli 2020): Moeren in Heilanden
• Lidioom 91: (6 augustus 2020): Bogesië naar de rampstad
• Lidioom 92 (13 augustus 2020): Ver-raden namen

Lidioom 92 is tevens de laatste aflevering van deze rubriek. Schrijver Wim Kuipers vindt dat hij alles wat wetenswaardig is over dit onderwerp nu wel verteld heeft.